System kaucyjny wchodzi w życie! Jak oddawać opakowania zwrotne i odzyskać kaucję?
Od środy, 1 października, w Polsce zaczął obowiązywać system kaucyjny. System ten ma pomóc w realizacji unijnych wytycznych dotyczących gospodarki o obiegu zamkniętym, a jego wdrożenie jest jednym z największych wyzwań dla handlu detalicznego od lat.
W sklepach Sieci Lewiatan sukcesywnie będą pojawiać się specjalne punkty zwrotu – EkoZwrotnik (do zbiórki ręcznej lub automatycznej), w których będzie można zwrócić butelki i puszki objęte systemem kaucyjnym. Poniżej znajdują się kluczowe dla konsumentów informacje związane z system kaucyjnym.
Jakie opakowania obejmuje system kaucyjny i co je wyróżnia?
System kaucyjny to mechanizm, w ramach którego konsumenci przy zakupie towarów w opakowaniach nim objętych zapłacą tzw. kaucję, która będzie im zwracana w momencie oddania opakowania w punkcie zbiórki. System kaucyjny obejmuje trzy rodzaje opakowań:
- Od 1 października 2025 r.:
- Butelki jednorazowe z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 litrów.
- Puszki metalowe o pojemności do 1 litra po napojach i piwie.
- Od stycznia 2026 r.:
- Szklane butelki wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra.
Z systemu wyłączone są butelki po produktach mlecznych i oleju.
Wysokość kaucji zależy od rodzaju opakowania. Za butelkę PET lub puszkę kaucja wyniesie 50 gr, natomiast za butelkę szklaną wielokrotnego użytku – 1 zł. Oznacza to, że od 1 października ceny napojów takich jak woda, napoje słodzone, wzrosną o wartość kaucji. Od początku działania systemu do sklepu będzie można zwracać tylko opakowania z oznakowaniem logo systemu kaucyjnego i widocznym kodem EAN, niezgniecione i puste. Oznaczenie kaucji w systemie kaucyjnym jest uniwersalne i obowiązuje wszystkich producentów według poniższego wzoru.

Jak odzyskać kaucję? To proste!
W zależności od rodzaju zbiórki prowadzonej przez sklep, opakowanie oznakowane logotypem kaucji będzie można zwrócić w kasie, u sprzedawcy lub wrzucić do automatu. Aby odzyskać pieniądze, nie trzeba mieć paragonu. Wystarczy, że przyniesiesz puste, niezgniecione opakowanie z logiem kaucji oraz widocznym kodem EAN do sklepu, który prowadzi zbiórkę ręczną automatyczną.
W sklepach Lewiatan działają dwa rodzaje zbiórki:
- Zbiórka manualna: Opakowanie oddajesz do pracownika sklepu w wyznaczonym punkcie zwrotu opakowań Eko Zwrotnik. Otrzymasz gotówkę lub bon.
- Zbiórka automatyczna: Opakowanie wrzucasz do automatu (recyklomatu), który standardowo wydaje bon do zrealizowania w tym sklepie.
Jakie opakowania można zwrócić i co jest kluczowe?
Zwrot kaucji otrzymamy tylko za opakowanie z logiem systemu. Oznacza to, że opakowanie, które ma jedynie etykietę z kodem kreskowym, nie upoważnia do odzyskania pieniędzy. Dzieje się tak, ponieważ każda butelka i puszka objęta systemem jest monitorowana w całym swoim obiegu. To szczególnie ważne w okresie przejściowym, który może potrwać nawet dwa lata. Na półkach mogą być te same produkty, ale w dwóch różnych cenach: z kaucją i bez.
Nie gnieć butelek i nie zrywaj etykiet!
Choć do tej pory mieliśmy nawyk zgniatania butelek, teraz musisz o tym zapomnieć! Opakowanie musi zachować swój pierwotny kształt, jeśli chcesz odzyskać kaucję. Pamiętaj też, by nie zdejmować etykiety, ponieważ jest ona kluczowa do identyfikacji.